De Ardennen

Tegenwoordig zijn de Ardennen, die zich uitstrekken over Frankrijk, België en Luxemburg, een populaire bestemming voor liefhebbers van buitenactiviteiten. Maar tijdens zowel de Eerste als de Tweede Wereldoorlog werden de Ardennen beschouwd als een strategisch gebied. De Ardennen beslaan maar liefst 75% van het grondgebied van Luxemburg, met bossen, valleien en het grote kunstmatige meer van de Haute-Sûre. Hierbinnen bevinden zich twee natuurparken, het Haute-Sûre Park en het Our Park. Trek een paar comfortabele schoenen aan en ga op ontdekkingstocht naar de natuur en de geschiedenis van de Ardennen.

Herinneringen aan de oorlog in de Ardennen

De Ardennen waren het strijdtoneel voor cruciale veldslagen en gevechten in beide wereldoorlogen. In 1914, aan het begin van de Eerste Wereldoorlog, stonden het Franse en het Duitse leger tegenover elkaar in de Ardennen. De bloedige strijd eindigde in een overwinning voor de Duitsers, die diep het vijandige grondgebied binnendrongen en enorme hoeveelheden strategische middelen veroverden. In 1940, tijdens de Slag om Frankrijk, richtte de Wehrmacht haar aanval op de Ardennen, waarmee ze de Fransen verraste en hen binnen enkele weken versloeg. In 1944 werd in de Ardennen de laatste Duitse poging ondernomen om het initiatief aan het westfront terug te krijgen. De operatie begon met enkele overwinningen, maar werd uiteindelijk tenietgedaan door de overmacht van de geallieerden. Wie dieper wil ingaan op deze gebeurtenissen, kan terecht bij het Musée National d’Histoire Militaire (MNMH) in Diekirch en het Musée Mémorial du Géneral Patton in Ettelbruck, waar het verhaal wordt verteld van de bevrijding van de stad en van Luxemburg tijdens de Slag om de Ardennen. Door middel van foto's, dagboeken en authentieke voorwerpen krijgt de bezoeker een inkijkje in de winter van 1944, toen Patton en zijn Derde Leger het Duitse beleg doorbraken en de stad op Eerste Kerstdag bevrijdden. Het museum is niet alleen een eerbetoon aan de Amerikaanse generaal, maar ook een reis door het collectieve geheugen: van de ellende van de nazi-bezetting tot diorama's die de gevechten in de sneeuw opnieuw tot leven brengen, en de resten van vliegtuigen en militaire voertuigen die op de slagvelden zijn gevonden.

Clervaux

Als je in een café in het charmante stadje Clervaux zit, is het moeilijk voor te stellen dat hier tussen 16 en 18 december 1944, aan het begin van het grote Duitse offensief in de Ardennen, een verwoestende strijd heeft plaatsgevonden. Clervaux was een strategisch punt, aangezien het de wegen beheerde die naar Bastogne voerden, een essentieel doel voor de Duitsers, die de haven van Antwerpen wilden heroveren. Clervaux werd verdedigd door de Amerikanen van het 110e regiment van de 28e infanteriedivisie: slecht uitgerust en in de minderheid, kregen ze de opdracht om koste wat het kost stand te houden. Ze gaven de Duitsers hardnekkig tegenstand, die uiteindelijk Clervaux wisten te veroveren, maar door deze strijd waardevolle tijd waren verloren, die de geallieerden gebruikten om de verdediging van Bastogne, een cruciaal knooppunt in de bloedige strijd, te herstellen. Vandaag de dag herdenkt Clervaux de moed van deze soldaten met een tentoonstelling in het kasteel. Het Kasteel van Clervaux is ook de locatie van de permanente fototentoonstelling ‘The Family of Man’: een collectie van 503 foto's van 273 fotografen uit 68 landen, samengesteld door Edward Steichen en voor het eerst gepresenteerd in 1955 in het MoMA in New York. De tentoonstelling benadrukt de eenheid van de mensheid, voorbij de scheidslijnen van ras, cultuur en religie. Steichen wilde, tien jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog, aantonen dat alle mensen tot één wereldfamilie behoren. In 2003 werd de tentoonstelling ‘The Family of Man’ opgenomen in het UNESCO Memory of the World Register, omdat het een krachtige boodschap van vrede, tolerantie en universele verbondenheid uitdraagt. Een bezoek aan de tentoonstelling is een ontroerende reis door foto’s die een universele taal spreken: die van het dagelijkse leven en menselijke waardigheid.

Vianden

Vianden is een middeleeuws pareltje, gelegen te midden van het groene landschap van de Luxemburgse Ardennen. Het landschap wordt gedomineerd door het kasteel, dat is gebouwd tussen de 11e en 14e eeuw op een laat-Romeins fort: het is een van de meest fascinerende voorbeelden van romaanse en gotische architectuur in Europa. Tijdens een wandeling tussen de Byzantijnse Galerij en de Bovenste Kapel, zul je zorgvuldig gerestaureerde kamers en verrassend kleurrijke fresco’s ontdekken. Geniet vanaf de bastions van het uitzicht over de stad en de rivier de Our, waarna je de stoeltjeslift kunt nemen voor een adembenemend panorama over de gehele Our-vallei. Het dorp behoudt nog steeds zijn middeleeuwse charme met zijn muren en torens, en de geschiedenis van Vianden is verweven met die van Victor Hugo, die hier schreef en tekende tijdens zijn ballingschap. Je kunt zijn huis-museum bezoeken en daarna ontspannen aan de rivier of genieten van een maaltijd in het Ancien Cinéma, een restaurant dat is ingericht met een bioscoopthema.

Esch-sur-Sûre

Esch-sur-Sûre ligt in de Luxemburgse Ardennen en is omgeven door het Parc Naturel Haute-Sûre. De rivier de Sûre heeft een spectaculair landschap gevormd met diepe kloven en steile rotswanden. In 1961 werd hier een dam gebouwd, waardoor een meer van 380 hectare werd gecreëerd, perfect voor watersporten, vissen en wandelingen. Het dorp Esch-sur-Sûre wordt gedomineerd door de ruïnes van het kasteel uit de 9e eeuw, dat ooit het gebied beschermde met een stadsmuur van 450 meter lang (’s nachts wordt het verlicht in een sprookjesachtige sfeer). Vergeet niet een bezoek te brengen aan het museum Tuchfabrik, gevestigd in een oude fabriek, waar je meer kunt leren over de eeuwenoude weefkunst en de lokale geschiedenis. De omgeving biedt 90 km aan gemarkeerde routes voor wandel- en mountainbiketochten, naast een speciaal parcours voor paardrijden. Hier zijn natuur en geschiedenis op een unieke manier met elkaar verweven.